Mar Talks #3: Hành trình phá vỡ định kiến: Phim tài liệu và sức mạnh của storytelling
Làm thế nào để thành công trong việc dựng phim tài liệu, khi nhiều người vẫn nghĩ phim tài liệu là một thể loại nhàm chán bởi nhiều yếu tố đời thường và thiếu tính giải trí?
Câu trả lời sẽ được Mr. Andy Ho – Founder, RICE Content & Media giải đáp trong bài viết Mar Talks #3 – Hành trình phá vỡ định kiến: Phim tài liệu và sức mạnh của storytelling.

Mục lục
Quy trình ứng dụng storytelling vào phim tài liệu – Nghệ thuật chạm đến cảm xúc
“Với cách tiếp cận đúng đắn, ứng dụng storytelling vào phim tài liệu hoàn toàn có thể trở thành công cụ chiến lược để kết nối cảm xúc mạnh mẽ với khán giả.” – Mr. Andy Ho bật mí.
Quan trọng nhất, ông Andy cho biết, storytelling không đơn thuần là kể một câu chuyện – đây là quy trình có cấu trúc, cần sự chuẩn bị, kỹ năng và một hệ thống sản xuất bài bản. Một ý tưởng hay sẽ vô nghĩa nếu không có quy trình rõ ràng để triển khai – từ việc phát triển kịch bản, xây dựng nhân vật, xác định thông điệp cốt lõi đến việc thể hiện qua hình ảnh, âm thanh và dựng phim.
Trong lĩnh vực sản xuất nội dung – đặc biệt là với các series phim tài liệu – storytelling cần tuân thủ một quy trình gồm nhiều bước như: Phát triển logline, treatment, chia cấu trúc tập, biên soạn series bible, nghiên cứu thông tin, lên câu hỏi phỏng vấn, viết kịch bản, lập lịch quay, tổ chức sản xuất và hậu kỳ (bao gồm dựng phim, chỉnh màu, âm thanh, đồ họa, nhạc nền…).



Một lý do khiến quy trình và cấu trúc trở nên đặc biệt quan trọng chính là yếu tố tài chính. Với một đội ngũ sản xuất, mỗi tháng tương ứng với một mức chi phí vận hành nhất định. Nếu không có một hệ thống làm việc hiệu quả, một tập phim có thể mất tới ba tháng để hoàn thiện, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến tiến độ cũng như ngân sách. Chính vì vậy, storytelling cần bền vững và đảm bảo hiệu quả tài chính.
Tuy nhiên, việc sở hữu một quy trình sản xuất tối ưu không đảm bảo chắc chắn rằng nội dung sẽ thành công trên thị trường. Có những dự án được đầu tư kỹ lưỡng, quy trình bài bản, sản phẩm hoàn chỉnh nhưng lại không tạo được hiệu ứng như kỳ vọng sau khi phát hành. Đây là một thực tế phổ biến trong lĩnh vực content marketing, cho thấy rằng storytelling chỉ thực sự có giá trị khi đáp ứng được cả yếu tố kỹ thuật lẫn khả năng chạm đến cảm xúc và nhu cầu của khán giả.
Case study “Real people, real stories” của RICE Content & Media
Trong bối cảnh thị trường nội dung số đang ngày càng bão hòa với các video giải trí và âm nhạc, phim tài liệu tưởng chừng như một thể loại khó tiếp cận với khán giả đại chúng Việt Nam. Tuy nhiên, dự án “Real people, real stories” của RICE đã chứng minh điều ngược lại – phim tài liệu hoàn toàn có thể tạo nên sức hút mạnh mẽ nếu được kể đúng cách và chạm đến cảm xúc thật của người xem.

Khi khởi động dự án, RICE đã gặp phải nhiều ý kiến hoài nghi: “Người Việt Nam có thể không quan tâm đến phim tài liệu vì nó nhàm chán. Họ chỉ muốn xem MV ca nhạc và các người nổi tiếng.” Tuy nhiên, với tư duy của một người kể chuyện chuyên nghiệp, bộ phận triển khai đã quyết định thử nghiệm với khao khát thu hút khán giả bằng storytelling chân thực.
Đội ngũ triển khai đã tự phát triển nền tảng riêng với nguồn lực nội bộ. Họ bắt đầu sản xuất các phim tài liệu ngắn tại Việt Nam – “Real people, real stories” – một concept đơn giản nhưng đầy sức mạnh, tập trung vào tính chân thực của câu chuyện và nhân vật.
Xuyên suốt quá trình sản xuất, yếu tố then chốt tạo nên thành công chính là sự nhất quán trong cấu trúc và quy trình làm việc. Ngay cả khi nhiều nhà làm phim còn rất trẻ, họ đều được đào tạo để tuân theo một workflow chuẩn mực, đảm bảo chất lượng sản phẩm cuối cùng.
“Real people, real stories” – Những cột mốc organic ấn tượng
Không sử dụng bất kỳ chiến dịch quảng cáo trả phí nào, dự án đã đạt được những thành tựu đáng kinh ngạc trong lĩnh vực content marketing:
- 40,000 người theo dõi trên YouTube
- 70,000 người theo dõi trên TikTok (chỉ sau 2 năm ra mắt)
- Tổng lượt xem đạt 2 triệu views
>> Xem thêm: Chiến lược Content Marketing: Hoạch định như một nhà đầu tư
Những con số này minh chứng rõ ràng cho sức mạnh của storytelling chân thực trong việc thu hút khán giả Việt Nam, đồng thời phá vỡ định kiến rằng phim tài liệu là thể loại nhàm chán.
Kết
Thành công của RICE Content & Media với dự án “Real people, real stories” không chỉ là minh chứng cho sức mạnh của phim tài liệu mà còn là nguồn cảm hứng cho cộng đồng marketer. Vượt qua những hoài nghi ban đầu, dự án đã chứng minh rằng khi được vận hành theo một quy trình bài bản với chiến lược rõ ràng, phim tài liệu ứng dụng storytelling có thể vươn xa khỏi hình ảnh nhàm chán thường thấy để trở thành cầu nối cảm xúc mạnh mẽ với khán giả.
MBA Talk là chuỗi hội thảo với sự tham dự của các chuyên gia ở nhiều lĩnh vực, các lãnh đạo, quản lý cấp cao từ các công ty đa quốc gia, tập đoàn lớn trong và ngoài nước cùng các Giáo sư – Tiến sĩ từ các trường đại học lớn tại Việt Nam & Nước ngoài. Các khách mời sẽ cùng thảo luận, chia sẻ nhiều vấn đề, tình huống thực tiễn trong kinh doanh nhằm cung cấp kiến thức theo hướng chuyên sâu, đúng triết lý đào tạo PSO (Problem Solving in Organization).