ESG: Định hình tương lai bền vững trong kinh doanh hiện đại

Trong bối cảnh kinh doanh toàn cầu ngày càng phức tạp, khái niệm ESG (Environmental, Social, and Governance) đã trở thành một trong những yếu tố then chốt định hình chiến lược phát triển bền vững của doanh nghiệp.

ESG không chỉ là một bộ tiêu chí đánh giá, mà còn là một triết lý kinh doanh toàn diện, đặt trọng tâm vào việc tạo ra giá trị dài hạn thông qua việc cân bằng lợi ích kinh tế với trách nhiệm môi trường, xã hội và quản trị doanh nghiệp.

Bài viết này sẽ phân tích sâu về ESG, vai trò của ESG trong thế giới kinh doanh hiện đại, cùng những thách thức và cơ hội mà doanh nghiệp phải đối mặt khi tích hợp ESG vào hoạt động kinh doanh. Từ đó, người đọc sẽ tìm hiểu cách ESG đang tạo ra những chuyển biến quan trọng trong chiến lược đầu tư, quản trị rủi ro và phát triển bền vững của doanh nghiệp toàn cầu.

ESG là gì?

ESG là viết tắt của ba yếu tố cốt lõi: Môi trường (Environmental), Xã hội (Social) và Quản trị (Governance). Đây là khung đánh giá toàn diện về hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp không chỉ dựa trên các chỉ số tài chính truyền thống mà còn xem xét tác động của doanh nghiệp đối với môi trường, đóng góp xã hội và cấu trúc quản trị nội bộ.

Yếu tố Môi trường (Environmental)

Yếu tố môi trường đánh giá cách doanh nghiệp tương tác với thế giới tự nhiên. Điều này bao gồm:

• Chiến lược giảm thiểu phát thải khí nhà kính và carbon footprint
• Quản lý tài nguyên và chất thải
• Bảo tồn đa dạng sinh học
• Ứng phó với biến đổi khí hậu
• Áp dụng công nghệ và quy trình sản xuất xanh, v.v..

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng nghiêm trọng, doanh nghiệp có trách nhiệm môi trường không chỉ đóng góp vào việc bảo vệ hành tinh mà còn tạo ra lợi thế cạnh tranh thông qua hiệu quả hoạt động và đổi mới sáng tạo.

Yếu tố Xã hội (Social)

Yếu tố xã hội tập trung vào mối quan hệ của doanh nghiệp với các bên liên quan, bao gồm:

• Chính sách nhân sự và điều kiện làm việc
• Đa dạng và hòa nhập trong doanh nghiệp
• Tôn trọng quyền con người trong toàn bộ chuỗi cung ứng
• Gắn kết với cộng đồng địa phương
• An toàn và chất lượng sản phẩm, v.v..

Doanh nghiệp có trách nhiệm xã hội cao thường xây dựng được uy tín tốt, thu hút và giữ chân nhân tài, đồng thời tạo dựng mối quan hệ bền vững với khách hàng và cộng đồng.

Yếu tố Quản trị (Governance)

Yếu tố quản trị đề cập đến cách doanh nghiệp được điều hành và quản lý, bao gồm:

• Cấu trúc và tính độc lập của hội đồng quản trị
• Chính sách lương thưởng cho ban lãnh đạo
• Tính minh bạch và trách nhiệm giải trình
• Đạo đức kinh doanh và tuân thủ quy định
• Quản lý rủi ro và cơ chế kiểm soát nội bộ, v.v..

Quản trị doanh nghiệp hiệu quả giúp đảm bảo doanh nghiệp hoạt động với tính chính trực cao, giảm thiểu rủi ro và tạo dựng niềm tin với các bên liên quan.

Tầm quan trọng của ESG trong kinh doanh hiện đại

Định hình chiến lược đầu tư

Trong những năm gần đây, ESG đã trở thành một yếu tố quan trọng trong quyết định đầu tư. Nhà đầu tư ngày càng nhận thức rõ rằng doanh nghiệp có hiệu suất ESG tốt thường ít rủi ro hơn và có khả năng tạo ra lợi nhuận bền vững trong dài hạn.

Tăng cường quản trị rủi ro

ESG giúp doanh nghiệp nhận diện và quản lý nhiều loại rủi ro khác nhau:

• Rủi ro môi trường: Thiên tai, khan hiếm tài nguyên, quy định về khí thải
• Rủi ro xã hội: Xung đột lao động, tẩy chay từ người tiêu dùng
• Rủi ro quản trị: Gian lận, tham nhũng, vi phạm quy định

Việc quản lý hiệu quả các rủi ro ESG không chỉ bảo vệ giá trị doanh nghiệp mà còn tạo cơ hội cho đổi mới và phát triển bền vững.

Đáp ứng kỳ vọng của các bên liên quan

Khách hàng, nhân viên, nhà đầu tư và cộng đồng ngày càng kỳ vọng cao hơn vào doanh nghiệp trong việc giải quyết các vấn đề xã hội và môi trường.

Thách thức khi triển khai ESG

Đo lường và báo cáo

Một trong những thách thức lớn nhất của ESG là thiếu các tiêu chuẩn thống nhất về đo lường và báo cáo. Hiện nay có nhiều khung báo cáo khác nhau như GRI (Global Reporting Initiative), SASB (Sustainability Accounting Standards Board), TCFD (Task Force on Climate-related Financial Disclosures), khiến việc so sánh giữa các doanh nghiệp trở nên khó khăn.

Tuy nhiên, thị trường đang chứng kiến sự hội tụ dần dần. Sự thành lập của Quỹ Tiêu chuẩn Báo cáo Quốc tế về Tính bền vững (ISSB) là một bước tiến quan trọng hướng tới một bộ tiêu chuẩn toàn cầu thống nhất.

Greenwashing

“Greenwashing” – hiện tượng doanh nghiệp tạo ấn tượng sai lệch về cam kết môi trường – đang trở thành mối quan tâm ngày càng lớn. Một số doanh nghiệp có thể sử dụng ESG như một công cụ marketing mà không có hành động thực tế.

Để tránh cáo buộc greenwashing, doanh nghiệp cần đảm bảo rằng cam kết ESG của họ có thực, được hỗ trợ bởi dữ liệu cụ thể và hành động rõ ràng.

Cân bằng giữa lợi nhuận ngắn hạn và giá trị dài hạn

Việc cân bằng giữa áp lực về lợi nhuận ngắn hạn với đầu tư vào ESG có thể gây thách thức, đặc biệt đối với các công ty đại chúng phải báo cáo kết quả hàng quý. Tuy nhiên, ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy hiệu suất ESG tốt có tương quan tích cực với kết quả tài chính.

Cơ hội từ ESG

Thúc đẩy đổi mới

ESG có thể là động lực mạnh mẽ cho đổi mới sáng tạo. Khi doanh nghiệp tìm cách giảm tác động môi trường, họ thường phát triển công nghệ và quy trình mới.

Tiếp cận thị trường mới

Cam kết ESG mạnh mẽ có thể giúp doanh nghiệp tiếp cận các phân khúc khách hàng mới và thị trường mới nổi.

Thu hút và giữ chân nhân tài

Thế hệ lao động mới ngày càng quan tâm đến mục đích và giá trị của tổ chức họ làm việc.

Tích hợp ESG vào chiến lược kinh doanh

Bắt đầu từ cam kết lãnh đạo

Sự thành công của ESG đòi hỏi cam kết từ cấp lãnh đạo cao nhất. CEO và hội đồng quản trị cần xác định ESG là ưu tiên chiến lược và đảm bảo nó được tích hợp vào mọi khía cạnh của doanh nghiệp.

Xác định ưu tiên

Không phải mọi vấn đề ESG đều có tầm quan trọng như nhau đối với mọi doanh nghiệp. Đánh giá trọng yếu (materiality assessment) giúp doanh nghiệp xác định các vấn đề ESG quan trọng nhất đối với ngành và mô hình kinh doanh của họ.

Thiết lập mục tiêu và KPI

Doanh nghiệp nên thiết lập các mục tiêu ESG cụ thể, có thể đo lường được và gắn chúng với KPI của tổ chức.

Tích hợp ESG vào quá trình ra quyết định

ESG không nên là một chương trình riêng biệt mà cần được tích hợp vào quy trình ra quyết định hàng ngày, từ phát triển sản phẩm đến quản lý chuỗi cung ứng và đầu tư vốn.

Báo cáo minh bạch

Báo cáo ESG minh bạch không chỉ đáp ứng kỳ vọng của các bên liên quan mà còn thúc đẩy cải tiến nội bộ. Doanh nghiệp nên chọn khung báo cáo phù hợp với ngành của mình và đảm bảo báo cáo được xác minh bởi bên thứ ba.

Tương lai của ESG

ESG đang phát triển nhanh chóng và dự kiến sẽ tiếp tục định hình cảnh quan kinh doanh trong những năm tới:

Tiêu chuẩn hóa

Xu hướng hướng tới các tiêu chuẩn ESG thống nhất toàn cầu sẽ tiếp tục, giúp cải thiện tính so sánh và độ tin cậy của thông tin ESG.

Tích hợp với báo cáo tài chính

ESG sẽ ngày càng được tích hợp với báo cáo tài chính truyền thống, phản ánh tầm quan trọng của các yếu tố phi tài chính đối với hiệu suất tài chính dài hạn.

Đổi mới công nghệ

Công nghệ mới như AI, blockchain và IoT sẽ cách mạng hóa cách doanh nghiệp thu thập, phân tích và báo cáo dữ liệu ESG, làm tăng độ chính xác và độ tin cậy.

Xem thêm Kinh nghiệm triển khai ESG với lăng kính của các CFO

Kết

ESG không còn là một xu hướng tạm thời mà đã trở thành một phần không thể thiếu trong chiến lược kinh doanh hiện đại. Doanh nghiệp nhận ra rằng thành công dài hạn đòi hỏi không chỉ hiệu quả tài chính mà còn cả trách nhiệm môi trường, đóng góp xã hội và quản trị tốt.

Trong bối cảnh rủi ro khí hậu gia tăng, bất bình đẳng xã hội và kỳ vọng cao hơn từ các bên liên quan, ESG cung cấp một khung toàn diện để doanh nghiệp xây dựng khả năng phục hồi, thúc đẩy đổi mới và tạo giá trị bền vững.